اثر سطح برگ گیاه میزبان بر واکنش تابعی و مصرف شکار مگس شکارگر episyrphus balteatus

خصوصیات فیزیکی و یا شیمیایی گیاه میزبان می تواند روی روابط میان گیاهخواران و دشمنان طبیعی آنها در سیستمهای غذایی تأثیر بگذارد. یکی از مهم ترین روابط شکار-شکارگر واکنش تابعی است که عوامل مختلفی روی نوع و پارامترهای آن موثر هستند. اما بدون تردید یکی از مهم ترین آنها خصوصیات گیاه میزبان می باشد. بنابراین در این تحقیق به ارزیابی اثر متفاوت سطح برگ دو گیاه خیار و فلفل روی واکنش تابعی و مصرف شکار لارو سن سوم مگس شکارگر (de geer, 1776) episyrphus balteatus نسبت به پوره سن سوم شته جالیز (glover) aphis gossypii پرداخته شد. نمونه برداریها از باغات زردآلوی عباس آباد همدان و شهرستان دورود انجام شد و نمونه ها در ظروف تهویه دار به آزمایشگاه منتقل شدند. تمامی مراحل پرورش و آزمایشات در اتاقک رشد (دمای 2±22 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 10 ±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) انجام شد. سطح برگ دو گیاه میزبان، تراکم های مختلف شته و برهمکنش این دو عامل اثر معنی داری روی تعداد شته کشته شده توسط شکارگر داشتند. رگرسیون لوجستیک نیز واکنش تابعی نوع سوم را روی هر دو گیاه نشان داد. نتایج به وسیله معادله دیسک هولینگ تجزیه و تحلیل شدند. نرخ حمله تابعی از تراکم طعمه (a=bn0) بود و مقادیر b روی خیار و فلفل به ترتیب 000845/0 و 00073/0 و مقادیر زمان دستیابی (th)به ترتیب روی خیار و فلفل 134/0 و 0905/0 ساعت برآورد شد. حداکثر تئوریک میزان مصرف مورد انتظار طعمه روی خیار و فلفل به ترتیب عبارت بود از 1/179 و 19/265 پوره سن سوم شته جالیز بر روز. به علاوه نتایج اشاره داشت که گیاهان میزبان و تراکم های مختلف طعمه بر میزان مصرف شکار و پرخوری شکارگر اثر معنی داری داشتند. حداکثر میانگین پرخوری روی خیار و فلفل به ترتیب 71/7 ± 73/180 و 71/11 ± 25/282 پوره شته جالیز بود. این نتایج تأییدی بر اهمیت ویژگی های فیزیکی سطوح گیاه میزبان روی کارایی دشمنان طبیعی است که برای استفاده بهینه از آنها در کنترل بیولوژیک آفات باید مورد توجه و شناسایی قرار گیرد.